Mój "Dzień Świra" z uczniami ZSŁ

   Wspólne wyjścia z uczniami do teatru nie należą do zajęć, które umieszczam w kategorii "ulubione". Myślałam, że na tyle długo pracuję w tej szkole, że niewiele rzeczy mnie jeszcze zaskoczy. A jednak! Naprawdę dobrze bawiłam się w teatrze na sztuce, na którą wraz z koleżankami Joanną Grygiel i Joanną Tyczkowską (w roli opiekunek klas) wybrałyśmy się 28 października 2010 r. z uczniami klas: 2T b, 2T d, 3T b i 3Tc. Spektakl zatytułowany "Dzień Świra" był wystawiony na deskach Teatru Współczesnego w Szczecinie.

   Mimo późnej pory - spektakl rozpoczął się o godzinie 19.00 - i zmęczenia (niektórzy uczniowie cały dzień spędzili na zajęciach lekcyjnych), odniosłam wrażenie, że młodzież równie świetnie bawiła się na przedstawieniu, co ich opiekunki. Nie mam wątpliwości co do tego, że sztuka podobała się uczniom, świadczyły o tym ich reakcje na osobliwe komentarze bohatera na wybrane sytuacje z jego życia.

   Fabuła sztuki jest dosyć prosta, mianowicie widz poznaje życie tytułowego świra. Bohater to dojrzały człowiek po przejściach: rozwodnik, ma nastoletniego syna i marudzącą matkę, nie radzi sobie z rzeczywistością (korzysta z porad psychologa) i - najważniejsze dla mnie i moich koleżanek - jest nauczycielem! Jednak to nie fabuła sama w sobie jest najważniejsza, a reakcje bohatera na prozaiczne sytuacje, z którymi na co dzień wszyscy mamy styczność. Uliczny hałas czy też niewyrozumiali sąsiedzi, to wszystko powoduje rozdrażnienie u bohatera, który chce się wyciszyć.

   To, co charakteryzuje świra, to niezgoda na świat, w którym żyje. Brak zasad bądź nierespektowanie tych, które powinny funkcjonować. Jako nauczyciela polonistę oburza go brak szacunku dla języka ojczystego, nieprzestrzeganie reguł w nim obowiązujących, a wszystko przez "ekspansję" języka angielskiego. Co ciekawe, on sam, jako "inteligent" (co często podkreśla), uczy się języka angielskiego. Próbuje nawet odpytywać z odmiany czasownika to be własnego syna, co niestety kończy się porażką edukacyjną, bowiem nastolatek ani nie wie, co odmienia, a już na pewno nie ma pojęcia, z jakiego dzieła pochodzi cytat "to be or ........(tu padł wszystkim znany wulgaryzm, którego nie wypada mi cytować) not to be". Zastanawia mnie, czy nasi uczniowie znają pochodzenie cytatu - celowo nie pytam, by uniknąć porażki edukacyjnej.

   Komentarze świra są pełne wulgaryzmów, które widza - zamiast oburzać - śmieszą. Wraz z koleżankami byłyśmy początkowo zdziwione zachowaniem młodzieży - odniosłyśmy wrażenie, że nasi uczniowie nie wiedzą, jak reagować w naszej obecności na przesiąknięty siarczystymi przekleństwami język bohatera. Nawet podejrzewałam naszych uczniów o to, że pierwszy raz mają styczność z takim językiem, a już na pewno nie są użytkownikami wulgaryzmów! Kiedy okazało się, że ani ja, ani moje szanowne koleżanki nie wystawiamy punktów ujemnych z zachowania za samo słuchanie przekleństw, owe pełne ekspresji monologi zaczęły bawić również uczniów ZSŁ.

   Celowo nie rozpisuję się na temat świetnej gry aktorów, umiejętnie dobranych rekwizytów, muzyki i światła, bo liczę na to, że te aspekty sztuki przedstawią w swoich recenzjach moi uczniowie.

   Polecam wszystkim obejrzenie spektaklu, nawet jeśli widzieli film o tym samym tytule. Koleżankom i kolegom z pracy polecam kontemplowanie tego typu sztuki z młodzieżą, która jest na tyle dojrzała, że potrafi właściwie odczytać reguły rządzące teatrem. Natomiast wszystkim uczniom, którzy z różnych przyczyn nie poszli na spektakl, mogę powiedzieć: Żałujcie! Wyjście z młodzieżą ZSŁ (i oczywiście moimi koleżankami) do teatru było dla mnie przyjemnym doświadczeniem.

Izabela Szczęsna-Hajdas